Bu yıl fındıkta hem resmi hem de özel kuruluşların rekolte tahminleri tutmadı. Türkiye genelinde yaklaşık 700 bin ton olarak beklenen üretim, mevcut durumda 250 bin ton seviyesini dahi geçmeyecek gibi görünüyor.
Karadeniz genelinde üreticiler, “Geçen yılın üçte biri kadar fındık alabildik” diyerek düşük rekolteden yakınıyor.

“Mahsul Az Ama Fiyattan Memnunduk”
Hasat döneminin başında üreticiler, düşük rekolteye rağmen fiyatların 330 TL seviyesine yükselmesiyle memnuniyetlerini dile getirmişti. Ancak, dünya fındık pazarını elinde bulunduran büyük yabancı alıcıların henüz Türkiye’den fındık alımına başlamamış olması, piyasadaki dengeleri bozdu. Yerli sanayicinin finansman sıkıntısı yaşaması da piyasada nakit darlığı oluşturdu. Bu gelişmeler sonucunda serbest piyasada fiyatlar 280 TL seviyelerine kadar geriledi.

Hem Üretici Hem Esnaf Endişeli
Fiyatlardaki bu düşüş, hem üreticiyi hem de fındık ticaretiyle uğraşan esnafı tedirgin etti. Üreticiler, yüksek maliyetlerle üretim yaptıkları fındığın değerinde satılamamasından endişe duyuyor. Özellikle borcu olan çiftçiler, elindeki mahsulü düşük fiyattan satmak zorunda kalma riskiyle karşı karşıya.

Sanayiciler: “TMO’nun Fiyatı Güncellemesi Gerekiyor”
Sanayi kuruluşlarıyla yapılan görüşmelerde, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıkladığı 200 TL’lik alım fiyatının, sezon öncesi yapılan 450 bin tonluk rekolte tahmini üzerinden belirlendiği hatırlatıldı.
Ancak rekoltenin gerçekte 250 bin ton civarında gerçekleştiği gözlemlenince, bu fiyatın yetersiz kaldığı vurgulandı. Sanayiciler, “TMO’nun belirlediği fiyat günün koşullarına uygun değil. Rekolte düşük olduğu için en az 300 TL seviyesinde bir güncelleme yapılması, piyasayı diri tutar ve üreticiyi korur” görüşünü dile getirdiler.

“TMO Hızlı Hareket Etmeli” Uyarısı
Uzmanlar ve üretici temsilcileri, fındık piyasasında TMO’nun aktif rol oynaması gerektiğini vurguluyor. “TMO’nun günün koşullarına göre hızlı hareket etmesi, fiyat politikasını yeniden değerlendirmesi gerekiyor. Aksi halde kooperatif ve diğer kuruluşlara borcu olan çiftçi, elindeki mahsulü ucuza satmak zorunda kalacak” deniliyor.

Üretici: “Kaderimiz Özel Sektörün İnsafına Bırakılmamalı”
Üreticiler, fındık piyasasında TMO’nun devrede olmamasının fiyatları aşağı çektiğini savunuyor. “Üreticinin kaderi özel sektörün insafına bırakılmamalı” diyen çiftçiler, TMO’nun hızlı müdahalesiyle piyasaya istikrar kazandırılmasını talep ediyor. Bu durumun sadece üreticiyi değil, aynı zamanda fındık alım-satımında aracılık yapan esnaf ve sanayiciyi de zor durumda bıraktığı ifade ediliyor.

Zaman Daralıyor
Fındıkta bu yıl hem rekolte düşüklüğü hem de piyasa istikrarsızlığı üreticiyi zor bir sezonun içine soktu. Uzmanlar, TMO’nun fiyat politikasında acil bir güncelleme yapmasının hem üreticiyi koruyacağını hem de piyasadaki panik havasını dağıtacağını belirtiyor. Aksi halde, “az ürün – düşük fiyat” ikilemi, hem üreticinin hem de bölge ekonomisinin geleceğini olumsuz etkileyebilir.